Hamster, (Rodentia) dəstəsindan bir məməli növü. Hamsterin hekayəsi 1930-cu ildə, Suriya Yəhudi Universiteti Zooloji Budağı müəllimlərdən Prof. İsra'el Aharuni bir dişi hamster və 12 balasını Suriya yaxınlarında bir qəsəbədə tapmasıyla başlamışdır. Eyni universitetdə vəzifəli Dr. Mən Menahem bu balalardan 2 dişi və bir kişis(n)i al/götürərək çıxarmışdır. Beləcə insan əli altında çıxarılan ilk hamster balaları əldə edilmiş oldu. Dr. Menahemin sahib olduğu bu hamster ailəsi, bu gün bütün dünyadakı evcil hamsterlarin atası olaraq Orijinal hamster, yəni dəyişik rəng və tük varyeteləri əldə etmək məqsədiylə çıxarılmağa başlanmadan əvvəlki hamster, qısa, yumşaq tüklü və sarımsı qəhvəyi idi. Kürəyində və yanaqlarında siyahımsı ləkələr vardı və qarın/arvadın bölgəsi boz -ağ rəngdə idi. Bu anda pet heyvanı olaraq evlərdə bəslənən, dəyişik rəng və tük uzunluğu olan hamsterlar sonradan edilən selektif istehsal işləriylə əldə edilmişdir. Avropada və Asiyanın qərbindəki [əkinçilik] sahələrində ya dabozkırlarda, torpağın altında qazdıqları kompleks yuvalarda yaşayarlar. Yuvada döşəməs(n)i otlarla qablı otaqlar və qışlıq yeməklərin saxlandığı anbarlar vardır. Ümumiyyətlə meyvə, tərəvəz və taxılla bəsləndikləri üçün bəzən əkinçilik sahələrinə zərər verə bilərlər. Kənar yandan bayquş, qırğı, qaxam və gəlincik kimi heyvanlara yem olduqları kimi insanlar tərəfindən də ovlanarlar. Hamsterın dərisi bədəninə tam yapışmış deyil, elastik və zəif bir quruluşu vardır. Sanki dərisi bədəninə bol gələn bir paltar kimidir. Gözləri parlaq və tam yumrudur, ayaqları tutmağa və qavramağa uyğundur buna görə yaxşı bir dırmaşıcıdırlar. Ön ayaqlarında 4 arxa ayaqlarında 5 barmaq vardır. Quyruq 1 sm deyil qısa və kütdür. Uzun tüklü varyetelərdə quyruq tamamilə tüklərin altında gizlənmişdir. Boyları 10 15 sm ağırlıqları 150 qr ətrafındadır. Təxminən 2 il yaşayarlar. Rəng koru olduqları kimi görmə duyğuları çox inkişaf etməmişdir; buna qarşılıq duy/eşitmə, qoxu hiss etmə duyğuları çox yaxşıdır. Bu səbəblə çox yüksək səslərdən xoşlanmazlar. Hamsterleri digər gəmiricilərdən ayıran ən maraqlı xüsusiyyətləri yanaqlarındakı kisələridir. Hamsterler yeməklərini bu kisələrdə toplar və yuvasına daşıyaraq yuvasında anbarlar. Bu kisələr yanaqdan başlar və çiyin üstündə bitər. Bir hamster kisəsində öz bədən həcminin yarısı qədər yeməyi daşıya bilər. Bəzən bu kisələrdə qorumaq məqsədiylə balalarını belə daşıyarlar. Hamsterların bir başqa maraqlı xüsusiyyəti də öz nəcislərini yemələridir. Bunun səbəbi həzm sistemlərinin ilk səfərdə yeməkdəki qida maddələrini tam olaraq təhlil edib onlardan tam faydalana bilməməsidir. hamsterler gəmirməyi çox sevərlər.
|